Театарска рецензија за претставата ПРИКАЗНАТА НА ЕЛЕКТРА по текст на Сашо Димоски, режија Дејан Пројковски

Премиера 26.06.2025, на Националниот Фестивал во Јужна Кореја. Electra Story review by Jeong Jung-heon

​Совршена хармонија на звук, видео и светло, и живиот звук на говорот и музиката изведени во живо од конзолата поставена на сцената! ​Изведбата на „Приказната за Електра“ во режија на Дејан Пројковски, одиграна на 26 јули во салата Блу Нова во Чонгна, Инчон, не само што се истакна со својата оригинална интерпретација на оригиналот на Софокле, реализирана на квадратно платно, туку понуди и уникатно искуство покажувајќи како театарот може да се спои со аудио-визуелната технологија за да се прошири во бескраен простор. ​„Приказната на Електра“ го привлече вниманието на театарските професионалци и љубители на заедничката продукција на Кореја и Северна Македонија, организирана од 43-тиот Корејски театарски фестивал во Инчон.

​Иако режисерот и другите членови на тимот допатуваа од малата европска земја Северна Македонија за оваа претстава и избраа пет корејски актери преку аудиција, сè беше органски интегрирано за да се претстави „ново дело кое го реинтерпретира класикот со модерна технологија“. ​Режисерот Дејан Пројковски е поранешен уметнички директор и генерален директор на Македонскиот народен театар и е добитник на бројни награди на различни фестивали и претстави. Сашко Костов, кој допатува со него и во живо на сцената го создаде целиот звук и музика, е композитор и изведувач кој ѝ вдахна пулс и здив на претставата, оживувајќи ја аурата на моментот. ​Сцената исто така беше уникатна. Рамна квадратна површина беше поставена под агол, правејќи ги движењата на актерите подинамични. Ова квадратно платно служеше како екран за видео проекции, прикажувајќи пејзажи од природата и геометриски шари.

Она што беше фасцинантно е што овие модерни визуелизации не само што ја создаваа тензијата и ритамот на претставата, туку ги обликуваа и емоциите на актерите. Тоа ја стимулираше имагинацијата со ефект што ги надминуваше реалистичните сценографии. ​Кореографијата (Ју Џе-ми) даде голем придонес во разбирањето на делото, изразувајќи ги внатрешните мисли и емоции на актерите исто толку силно колку и дијалогот. Иако имаше и танцови делници, движењата на паѓање и тркалање, засилени со звукот на сцената, правеа срцата на публиката силно да чукаат. Во првиот дел, сцената каде Агамемнон (Џанг Мин-ки) бескрајно паѓа по жртвувањето на својата ќерка, заедно со звукот, предизвика силни емоции кај публиката. ​На сцената се појавуваат пет актери. Кралот Агамемнон и кралицата Клитемнестра (Ким Сонг-ми), нејзиниот љубовник Егист (Ха Џин), и ќерката на Агамемнон, Електра (Ким Чо-ин) и синот Орест (Чои Мин-хјок). ​Актерите на сцената ја прикажаа семејната историја напишана со крв. Кралот Агамемнон ја жртвува својата ќерка Ифигенија за да го смири гневот на боговите. Кралицата, не можејќи да го прости убиството на својата ќерка, кова заговор со Егист и го убива Агамемнон. Ќерката на Агамемнон, Електра, и синот Орест се заколнуваат на одмазда за својот татко и последователно ги убиваат својата мајка, кралицата, и нејзиниот сопруг Егист. ​

Режисерот Дејан Пројковски ја симболизираше оваа семејна одмаздничка драма преку јазични и нејазични средства, видео, звук и светло. Режисерот ја објасни својата намера: „Емоциите на болка, гнев, тага и жал кои јазикот не може да ги допре, беа изразени невербално преку телото. Белата, празна сцена станува симболично место каде што се преклопуваат траумата и сеќавањата, а во просторот каде што се вкрстуваат видеото, светлото, телото и звукот, реалноста и фантазијата, минатото и сегашноста се судираат“. ​

Петте актери со целото свое тело ја изразија оваа режисерска намера во краткорочната соработка со режисерот и тимот од различна јазична и културна средина, притоа изразувајќи ги емоциите на своите ликови. Тие не само што ги одиграа своите улоги, туку и се усогласија со технологијата. ​Во епилогот, режисерот сакаше да пренесе порака за мир и помирување, а не за војна или одмазда, преку ликот на Електра. Иако имаше мало жалење што гласот на актерката што ја играше Електра во овој дел не беше погласен и појасен, истовремено се чувствуваше и дека тоа можеби е излишно.